به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «آوای هیرمند» به نقل از زاهدنیوز، سیستان و بلوچستان، سرزمین کهن تمدنها در ایران، قرنها با طبیعت سخت اما بخشندهاش زیسته است. مردمان این دیار از دل باد و شن زندگی ساختهاند؛ بادهایی که روزی «۱۲۰ روزه» بودند و نشانه حیات، اما اکنون به کابوس بیپایان بدل شدهاند. جغرافیایی که روزگاری مهد نخل و گندم بود، حالا درگیر طوفانی است.
سالها بیتوجهی به منابع آب، خشک شدن تالاب هامون، و نابودی پوشش گیاهی، بادهای ۱۲۰ روزه را به گرد و خاک ۳۶۵ روزه تبدیل کرده است. امروز زاهدان، که تا دیروز تنها نگران گرمای هوا بود، در میان پردهای از خاک نفس میکشد. دید افقی در سطح شهر به چند صد متر کاهش یافته و ذرات معلق، خانه و زندگی مردم را فرا گرفتهاند. صدای سرفه کودکان، هشدار آغاز فصلی تازه از بحران است.
برخی روزها در زاهدان، نفس کشیدن سادهترین و دشوارترین کار است. گردوخاک نهتنها سلامت شهروندان را هدف گرفته، بلکه چرخ اقتصاد محلی را هم از حرکت انداخته است. بسیاری از مشاغل خدماتی و فضای باز تعطیل شدهاند؛ مدارس به اجبار درهای خود را بستهاند و مغازهها با لایهای از غبار پوشیده شدهاند. مردم از تنگی نفس، خشکی چشم و بیقراری دائمی میگویند — شهری که هر روز کمی بیشتر زیر خاک دفن میشود.
گسترش بحران و هشدار به آینده
طوفانهای سیستان دیگر در مرزهای شمالی متوقف نمیشوند؛ اکنون زاهدان در قلب بحران است و طوفانها آرامآرام به سمت جنوب و مرکز کشور پیش میروند. این خاک خشک، مرز نمیشناسد و هشدار خاموشی است برای همه ما. اگر امروز تدبیر نشود، فردا پایتخت نیز درگیر نفسهای خاکآلود همین طوفان خواهد شد.
زاهدان اکنون در صف نخست این بحران است. گردوخاک بر آسمان شهر سایه افکنده و مردم را به لب کوچهها و خانهها محبوس کرده است. آنچه سالها یک آسیب منطقهای بود، امروز از مرزهای سیستان فراتر رفته و به پایتخت و کلانشهرها نیز میرسد — ذرات ریز خاک به بادهای بلندزا و جتاستریمها متصل میشوند و در هوای تهران و شهرهای بزرگ نفوذ میکنند.
رهبر معظم انقلاب در دیدار با مردم سیستان و بلوچستان، بارها بر لزوم رسیدگی ویژه به این منطقه تأکید کردهاند و فرمودهاند: «اگر به سیستان و بلوچستان با نگاه اولویتدار توجه شود، چهره این استان بهطور کامل دگرگون خواهد شد.» با اینحال، مصوبات و وعدهها همچنان در مسیر اجرا نیمهراه ماندهاند. امروز وقت آن است که هشدارها شنیده شود، پیش از آنکه زاهدان هم به سرنوشت خاکگرفته سیستان دچار شود.
آغاز فصلی تازه از بحران در زاهدان
محمود میری یکی از شهروندان زاهدانی در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: طی ماههای اخیر شدت گردوخاک در زاهدان بهقدری افزایش یافته که زندگی عادی مردم را مختل کرده است. بسیاری از خانوادهها مجبورند درها و پنجرهها را با پارچه و نایلون بپوشانند تا ذرات خاک وارد خانه نشود، اما حتی این هم دیگر کارساز نیست.
وی ادامه داد: وضعیت هوا بهگونهای است که نفس کشیدن در ساعات ظهر دشوار میشود و کودکان و سالمندان بیشترین آسیب را میبینند. هزینه درمان بیماریهای تنفسی بالا رفته و بسیاری از کسبوکارها نیز به دلیل آلودگی و کاهش مشتری عملاً تعطیل شدهاند.
زهرا ریگی یکی از شهروندان زاهدان نیز گفت: پدیدهای که سالها در سیستان وجود داشت، امروز در زاهدان به واقعیت تبدیل شده است. مردم نگراناند که اگر برای کنترل این شرایط اقدام فوری نشود، زاهدان هم به شهری خاکزده و نیمهمتروک بدل شود. ما از مسئولان میخواهیم بهصورت جدی به این بحران رسیدگی کنند و برای نجات هوای زاهدان برنامه عملی ارائه دهند.
طوفان گردوخاک در زاهدان؛ دید افقی به ۷۰۰ متر رسید
محسن حیدری، مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان گفت: ۱۳ مهرماه ۱۴۰۴ وزش باد با حداکثر سرعت ۸۴ کیلومتر بر ساعت زابل را درنوردید و گردوخاک ناشی از آن موجب کاهش دید افقی به ۱۵۰۰ متر شد. در شهرستان زهک نیز سرعت باد به ۸۷ کیلومتر بر ساعت رسید و دید افقی تا حدود ۱۲۰۰ متر کاهش یافت.
وی ادامه داد: در اثر خیزش گردوخاک، دید افقی در ایستگاه فرودگاهی زاهدان تا ۷۰۰ متر و در ایستگاه خاش تا حدود هزار متر محدود شد. همچنین پیشبینی میشود فردا در شمال استان وزش باد شدید، گردوخاک و در مناطق مستعد، طوفان گردوخاک رخ دهد.
مدیرکل هواشناسی استان افزود: در نواحی مرکزی و جنوبی سیستان و بلوچستان نیز افزایش غبار و وزش باد نسبتاً شدید انتظار میرود.
حیدری توصیه کرد: بیماران تنفسی، سالمندان و کودکان هنگام وقوع گردوخاک از تردد غیرضروری پرهیز کنند. همچنین رعایت نکات ایمنی در ترددهای جادهای، محافظت از گلخانهها و محصولات کشاورزی و اجتناب از کار در ارتفاعات ضروری است.
انتهای خبر/
